Hoe hartschade gemeten kan worden
In de het ziekenhuis wordt met name gekeken naar het troponine en de cardiale enzymen zoals CK(MB)
Troponine is een specifiek stofje dat alleen in het bloed komt als er hartschade is.
Zo is troponine te vinden in het bloed na een hartinfarct. Maar ook bij mensen met bepaalde ritmestoornissen, met hartfalen en dus ook tijdens COVID-19.
Dit is de meest gevoelige en logistiek handige manier om hartschade vast te stellen. Er is vooralsnog geen reden voor routine screening middels een echo cor.
Hoe vaak hartschade voorkomt bij COVID-19
Onderzoeken bij de eerste COVID-10 patienten laat zien dat 10-20% van de opgenomen patienten een significant verhoogd troponine heeft.
Patienten met een verhoogd troponine zijn ouder, vaker man en hebben meer comorbiditeiten zoals hypertensie, diabetes en vaatziekten.
Hoe hartschade ontstaat tijdens COVID-19
Dit mechanisme is nog niet geheel duidelijk, maar er is een aantal plausibele hypothesen:
- Type 2 myocardinfarct ten gevolge van hypoxie, longembolie, tachycardie etc.
- Myocardinfarct door plaque ruptuur.
Het is bekend dat systemische infecties kunnen leiden tot ruptuur van pre-existente plaques. - Cytokine storm.
Een ongecontroleerde en dysfunctionele respons van het immuunsyssteem. Hierbij kunnen de cytokines lijden tot apoptose en necrose van myocardiale cellen. Dit gaat vaak gepaard met ARDS en multiorgaanfalen. - Protrombogene toestand door sytemische infectie met als gevolg ischemie.
- Myocarditis door SARS-CoV-2.
Er zijn enkele case reports waarin het virus daadwerkelijk is aangetroffen biopten van de hartspier. Het virus zou via de ACE 2 receptoren die ook in het hart zitten binnen kunnen komen.
Ook kan er op een MRI van het hart een ontsteking in de hartspier gezien worden, ongeacht of de ziekte mild of ernstig verloopt. Bij sommige patiënten worden ook littekens gezien in de hartspier, een aanwijzing voor doorgemaakt schade.
Nieuwsbericht hierover op de site van de NOS
Link naar het originele artikel
Hartschade en prognose
De groep patiënten met troponine stijging heeft een gecompliceerder ziektebeloop met vaker een ARDS beeld, noodzaak tot beademing, nierfalen, acute coagulopathie (stollingsproblemen) en maligne ritmestoornissen.
De mortaliteit is aanzienlijk hoger dan de bij de groep zonder troponine stijging.
Troponine stijging is een belangrijke voorspeller voor mortaliteit, meer nog dan een belaste voorgeschiedenis.
Mortaliteit:
- geen belaste VG en troponine negatief 8%
- belaste VG en troponine negatief 13%
- geen belaste VG en troponine positief 38%
- belaste VG en troponine positief 70%
(Tao Guo et al. JAMA 2020)
Ook wordt gezien dat bij patiënten die uiteindelijk overlijden aan COVID-19 het troponine blijft stijgen tijdens opname. Overigens gaat dit hand in hand met een stijging van het NTproBNP. Bij patiënten die het overleven wordt er weinig dynamiek gezien in het troponine.
Bij patiënten bij wie de ziekte mild verloopt, kunnen er zoals eerder genoemd, littekens zijn ontstaan in de hartspier door ontsteking van de hartspier. Een uitspraak doen over wat hier de gevolgen van zijn op de langere termijn is nog te vroeg. Hiervoor zal langere follow up nodig zijn.